โรคฮีตสโตรก (Heat Stroke) หรือโรคลมแดด สามารถเกิดขึ้นกับสัตว์เลี้ยงได้ เพราะทำให้สัตว์สูญเสียการควบคุมอุณหภูมิในร่างกาย โดยเฉพาะหมา และแมว ที่ไม่ได้ขับเหงื่อทางร่างกายเหมือนกับคน แต่จะระบายความร้อนผ่านการหายใจ ซึ่งถ้าหากอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิสูง ร้อนและอบอ้าวมาก ๆ หรืออากาศถ่ายเทได้ไม่ดีพอ ก็จะแสดงอาการของโรคฮีตสโตรกให้เห็น และจะเริ่มเป็นอันตรายกับตับ ไต หัวใจ รวมไปถึงสมอง นอกจากนี้จริง ๆ แล้วโรคฮีตสโตรกสามารถเกิดขึ้นได้ทุกช่วงเวลาและทุกฤดู เพียงแต่ว่าช่วงหน้าร้อนเป็นช่วงที่มีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคมากที่สุด ทั้งนี้ ความรุนแรงของโรคฮีตสโตรกในหมา-แมวมีความแตกต่างกันไปตามขนาดรูปร่างของสัตว์เลี้ยง
วิธีป้องกันการเกิดโรคฮีตสโตรก
1. เลี่ยงต้นเหตุของโรคหรือทำให้อาการกำเริบ
หมา-แมวที่มีอายุมาก เป็นโรคอ้วน และเคยมีประวัติโรคฮีตสโตรก หรือโรคชักมาก่อน มีโอกาสที่เป็นโรคฮีตสโตรกได้ง่าย จึงทำให้มีความเสี่ยงมากกว่าสัตว์เลี้ยงทั่วไปโดยเฉพาะสัตว์เลี้ยงจมูกสั้น เช่น ปั๊กหรือบูลด็อก ส่วนสัตว์เลี้ยงพันธุ์อื่น ๆ ก็มีโอกาสเป็นได้เช่นกัน ดังนั้นควรหลีกเลี่ยงบริเวณที่มีสภาพอากาศร้อนจัดไว้ก่อนจะดีกว่า
2. ไม่ควรปล่อยให้สัตว์เลี้ยงอยู่ในรถ
หากไม่จำเป็นจริง ๆ ในช่วงฤดูร้อนไม่ควรให้สัตว์เลี้ยงอยู่ในรถ ถึงแม้ว่าอากาศภายในรถจะไม่ร้อน หรือเปิดหน้าต่างรถทิ้งไว้ก็ตาม เพราะอุณหภูมิในรถช่วงฤดูร้อนแบบนี้สามารถเพิ่มสูงขึ้นได้อย่างรวดเร็วภายในเวลาไม่กี่นาที ซึ่งถือเป็นเรื่องที่อันตรายกับสัตว์เลี้ยงมากทีเดียว
3. หมั่นตัดแต่งขนสัตว์เลี้ยง
สำหรับสัตว์เลี้ยงที่มีขนยาว เจ้าของควรพาไปโกนหรือตัดขนให้สั้นลงด้วย เพื่อลดการสะสมความร้อน ที่สำคัญหากเป็นไปได้ควรพาสัตว์เลี้ยงไปตัดขนกับผู้เชี่ยวชาญ เพื่อจะได้ออกแบบขนไปในตัวด้วย
4. นำสัตว์เลี้ยงมาเลี้ยงไว้ในที่ที่มีอากาศถ่ายเทสะดวก
หากอากาศร้อนจัดหรืออยู่ในบริเวณที่มีอุณหภูมิสูง ควรพาสัตว์เลี้ยงมาอยู่ในห้องที่มีเครื่องปรับอากาศ หรือระหว่างวันที่มีแดดร้อนมาก ๆ หากไม่สามารถทำได้ก็ควรพาสัตว์เลี้ยงไปอยู่ในที่ที่มีร่มเงา และมั่นใจว่าปลอดภัยกับสัตว์เลี้ยงแทน
5. พาสุนัขไปเล่นน้ำ
ใช่วงหน้าร้อน หากบ้านอยู่ใกล้กับแม่น้ำ หรือมีสระน้ำอยู่ในบ้าน ก็ควรหาโอกาสพาสัตว์เลี้ยงไปเล่นน้ำ หรือไม่ก็ใช้น้ำลูบตัวสัตว์เลี้ยงบ้าง ก็จะช่วยป้องกันโรคฮีตสโตรกได้ทางหนึ่ง แต่อย่างไรก็ตามไม่ควรให้สัตว์เลี้ยงลงเล่นน้ำลึกจนเกินไปนัก หากสัตว์เลี้ยงมีทักษะการว่ายน้ำไม่ดีพอ
วิธีดูแลและรักษาเมื่อมีอาการฮีตสโตรก
1. นำสัตว์เลี้ยงออกจากบริเวณที่มีความร้อนสูง
หากเป็นไปได้ควรพาสัตว์เลี้ยงมาอยู่ในที่ร่มที่มีอากาศถ่ายเทสะดวก ลมโกรก หรือบริเวณที่มีไอเย็นจากเครื่องปรับอากาศ นอกจากนี้ควรห้ามไม่ให้สัตว์เลี้ยงออกไปทำกิจกรรมหรือวิ่งเล่นที่กลางแจ้ง จนกว่าจะตรวจเช็กจนมั่นใจว่าสัตว์เลี้ยงหายเป็นปกติแล้ว
2. หาน้ำให้กิน
ในระหว่างนี้ควรให้สัตว์เลี้ยงกินน้ำทีละน้อย อย่าปล่อยให้สัตว์เลี้ยงกินน้ำเยอะ ๆ ในครั้งเดียว เพราะอาจทำให้อาเจียนได้ ส่วนในกรณีที่สัตว์เลี้ยงไม่สนใจให้ใช้น้ำซุปไก่หรือน้ำซุปเนื้อแทนได้ แต่อย่างไรก็ตามไม่ควรบังคับหากสัตว์เลี้ยงไม่ยอมกินด้วยตัวเอง
3. ช่วยลดอุณหภูมิในร่างกาย
เจ้าของสามารถใช้ผ้าเย็นเช็ดตัวสัตว์เลี้ยงเพื่อช่วยลดความร้อนในร่างกายได้ โดยเฉพาะบริเวณใต้อุ้งเท้า ใต้ท้อง รักแร้ ขาหนีบ ง่ามนิ้วต่าง ๆ แต่ไม่ควรใช้ผ้าเย็นห่มตัวทิ้งไว้ เพราะนอกจากจะเป็นการลดการระบายอากาศแล้ว ยังเป็นการเพิ่มความร้อนให้กับร่างกายของสัตว์เลี้ยงด้วย
4. รดน้ำบนตัวสุนัข
ควรใช้น้ำที่มาจากก๊อกน้ำหรือสายยางรดน้ำลงบนตัวสุนัขด้วยระดับความดันน้ำที่ไม่แรงจนเกินไป และพยายามหลีกเลี่ยงการพาสุนัขไปแช่น้ำโดยตรง ไม่ว่าจะเป็นอ่างอาบน้ำหรือสระว่ายน้ำ เพราะการแช่น้ำจะทำให้อุณหภูมิในร่างกายของสุนัขลดลงเร็วเกินไป ก็จะทำให้มีอาการอื่น ๆ ตามมา เช่น หัวใจวายเฉียบพลัน หรือท้องอืด
5. พาไปโรงพยาบาลสัตว์
ถึงแม้จะดูแลเป็นอย่างดีแต่ก็ไม่ควรวางใจเสียทีเดียว หากเป็นไปได้ควรพาไปพบสัตวแพทย์ด้วย เพราะแม้ภายนอกจะดูเป็นปกติดี แต่อวัยวะภายในร่างกายของสัตว์เลี้ยงอาจมีบางส่วนที่เกิดความเสียหายจากโรคฮีตสโตรกและมีอาการอื่น ๆ ตามมา เช่น สมองบวม ไตวายเฉียบพลัน อาการอักเสบ ซึ่งถ้าหากไม่วินิจฉัยให้ละเอียดก็อาจทำให้ถึงตายได้
ขอบคุณ kapook.com/ wikihow, thesprucepets, โรงพยาบาลสัตว์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ หนองโพ, pakkretanimalhospital, talingchanpet และ vet4hospital
