ฟ้าทะลายโจร ยาที่มีการพูดถึงเป็นวงกว้าง ว่าสามารถรักษาโควิด-19 ได้ มีรายการใดบ้าง และขนาดยาสําหรับ การรักษาโควิด 19 ทั้งที่มีอาการและไม่มีอาการ ต้องกินอย่างไร เรามีคำตอบ
เฟซบุ๊ก Drama-addict เปิดเผยว่า สปสช. ส่งรายชื่อยาฟ้าทะลายโจรที่สามารถใช้รักษาอาการเบื้องต้นได้ สำหรับผู้ป่วยติดโควิด 19 แล้วนอนรอเตียงอยู่บ้าน สามารถนำข้อมูลนี้ไปซื้อกับทางเภสัชและขอคำแนะนำการกินยาได้ โดยมีรายละเอียดดังนี้
รายการยาฟ้าทะลายโจรที่มีจําหน่าย (11 กรกฎาคม 2564) และขนาดยาสําหรับ “การรักษาโควิด 19” ทั้งที่มีอาการและไม่มีอาการ
ขนาดยาสําหรับผู้ใหญ่ : แอนโดรกราโฟไลด์ 180 มิลลิกรัมต่อวัน นาน 5 วัน ประกอบด้วย
“สารสกัด” หมายถึง สารสกัดหยาบ (crude extract) ไม่ใช่สารสกัดแอนโดรกราโฟไลด์บริสุทธิ์ แต่มีปริมาณแอนโดรกราโฟไลด์สูงขึ้น
“ผงบด” หรือ “ผงหยาบ” (Crude drug) หมายถึง ส่วนของฟ้าทะลายโจรแห้งบด และวัดปริมาณแอนโดรกราโฟไลด์
ทั้งนี้ ผลิตภัณฑ์ฟ้าทะลายโจรมีความหลากหลายอยู่มาก แต่เดิมใช้เป็นยาแผนโบราณและยาสามัญประจําบ้านในการรักษาอาการ และเสริมภูมิต้านทาน เมื่อมีเหตุผลให้ใช้เป็นยาต้านไวรัสโควิด 19 (virostatic drug) โดยกําหนดจากขนาดของแอนโดรกราโฟไลด์ จึงต้องจัดการข้อมูลเพิ่มเติม และให้มีความเข้าใจได้มากขึ้น
การรวบรวมรายการยาฟ้าทะลายโจรในครั้งนี้ (11 กรกฎาคม 2564) ทําด้วยจิตอาสา เท่าที่จะทําได้ดีที่สุด เพื่อลดความสับสนของการใช้ ผลิตภัณฑ์ฟ้าทะลายโจรในการรักษาการติดเชื้อโควิด 19 ซึ่งเป็นโรคระบาดอันตรายในปัจจุบัน หากใช้ผิดจะไม่เกิดประโยชน์เท่าที่จึงเป็น ปริมาณสารแอนโดรกราโฟไลด์ต่อหน่วย (ตรวจด้วยเครื่อง HPLC) มาจากข้อมูลผลิตภัณฑ์ของบริษัทที่ขายอยู่ในปัจจุบัน ปริมาณสารสําคัญขึ้นอยู่ กับแต่ละบริษัทและแต่ละผลิตภัณฑ์ เพราะมีความแตกต่างของวัตถุดิบและกระบวนการผลิต หากต้องการสารสําคัญที่แน่นอน ควรซื้อแบบสารสกัด และอ่านฉลากดูส่วนประกอบแอนโดรกราโฟไลด์ให้ชัด เพื่อพิจารณาขนาดที่ควรใช้รักษาการติดเชื้อโควิด 19 ซึ่งไม่ใช่การรักษาอาการ
ขนาดยาสําหรับเด็กโต : 3-3.5 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม/วัน ถ้าน้ำหนักตัว มากกว่าหรือเท่ากับ 50 กิโลกรัม ใช้ขนาดยาเท่าผู้ใหญ่
วิธีกิน :
แนะนําให้กินยาหลังอาหาร เพื่อลดอาการคลื่นไส้ อาเจียน
ข้อห้ามใช้ :
ผู้ที่แพ้ฟ้าทะลายโจร หญิงตั้งครรภ์/อาจจะตั้งครรภ์ หญิงที่กําลังให้นมบุตร เพราะอาจทําให้เกิดการบีบตัวของมดลูกเป็นผลให้แท้ง หรือคลอดก่อนกําหนด หรือ ทารกผิดปกติ
ข้อพึงระวัง :
ระวังการใช้ร่วมกับสารกันเลือดเป็นลิ่ม ยาต้านการจับตัวของเกล็ดเลือด และยาลดความดันเลือด เพราะจะเสริมฤทธิ์กัน
อาการไม่พึงประสงค์ :
พบได้น้อย
อาจทําให้เกิดอาการเบื่ออาหาร มวนท้อง ท้องเดิน คลื่นไส้ อาเจียน วิงเวียนศีรษะ ใจสั่น อ่อนเพลีย กรณีที่มีอาการมาก เมื่อหยุดยาก็จะหาย
ผู้ป่วยบางรายอาจเกิดอาการแพ้ เช่น ผื่น ลมพิษ หน้าบวม ให้หยุดยา กินยาแก้แพ้ พบแพทย์ และห้ามใช้ยานี้อีก
ถ้ามีอาการหน้ามืด เวียนศีรษะ ความดันต่ำ ให้นั่งหรือนอนพัก อาการจะดีขึ้น ใน 30 นาที
หากใช้ขนาดสูงหรือใช้ติดต่อกันเป็นเวลานานเกินกว่าที่แนะนํา อาจทําให้แขนขามีอาการชาหรืออ่อนแรง และผลข้างเคียงอื่น ๆ
ผลต่อตับ :
จากการค้นคว้าข้อมูล พบว่าฟ้าทะลายโจรมีผลในการป้องกันและฟื้นฟูสภาพของตับ (hepatoprotection) ใช้ในการรักษาโรคตับหลาย ชนิด ทั้งตับอักเสบจากไวรัส ไขมันพอกตับ ฯลฯ การใช้ฟ้าทะลายโจรขนาดสูงหรือเป็นเวลานานเกินกว่าที่แนะนํา อาจทําให้มีการเพิ่มของ เอนไซม์ของตับแต่อยู่ในระดับต่ํา ไม่มีรายงานการเกิดการทําลายตับตามที่มีการกล่าวอ้างกัน การใช้ยาอื่นร่วมด้วยหลายชนิดหรือโรคของ ผู้ป่วย อาจมีผลต่อตับ จําเป็นต้องวิเคราะห์ให้ดี
หากมีกรณีที่พบว่ามีการทําลายตับขณะใช้ฟ้าทะลายโจร ควรจะวิเคราะห์และบันทึกรายงานให้เป็นที่ทราบกัน
ผู้จัดทําจิตอาสา :
1. พทป. ธนวิชญ์ ตั้งธนชัยสกุล (แพทย์แผนไทยประยุกต์ เจ้าหน้าที่อาวุโส สํานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เขต 5 ราชบุรี)
2. ภญ. จีรยา ธูปมงคล เภสัชกร เจ้าหน้าที่อาวุโส สํานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เขต 2 พิษณุโลก)
ผู้ช่วยประสานข้อมูลจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง : ศ.พญ. สยมพร ศิรินาวิน (กุมารแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคติดเชื้อ และระบาดวิทยาคลินิก คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล)
ขอบคุณข้อมูลจาก เฟซบุ๊ก Drama-addict
